Het voor de onderlinge communicatie gebruikmaken van mobieltjes

Met behulp van een mobiel telefoontoestel zijn mensen in staat om zich in openbare situaties (in figuurlijke zin) te verbergen. Namelijk om zich te verbergen achter een façade van gefingeerde interesse voor de informatie die aldus tot hen komt. Mensen die in dergelijke situaties met de mobiele telefoon bezig zijn, sluiten zich min of meer af voor de directe communicatie met de mensen om hen heen. Op die manier hoeven zij in die situaties niet echt hun best te doen om zich vriendelijk en welwillend tegenover de andere mensen in hun omgeving op te gaan stellen. Zolang zij met de mobiele telefoon bezig zijn, blijven zij min of meer anoniem voor de mensen in het wereldje om hun heen. En voor het gevoel van de gebruikers van de mobiele telefoon wordt het dan minder van belang geacht om aardig te doen tegen de andere mensen in hun directe nabijheid.

Voor jongeren is vooral dat laatste gegeven van belang. En beslist niet zozeer omdat jongeren niet aardig willen doen tegen andere mensen, maar omdat dat strijdig is met de houding die zij zich gewoonlijk als vanzelf zijn gaan aanmeten. Door die houding laten zij een zekere afstandelijkheid blijken. En blijkbaar is die afstandelijkheid noodzakelijk om zichzelf te kunnen handhaven in "de grote boze wereld" die jonge mensen vaak onder elkaar ervaren. Binnen een groep jongeren heerst ook altijd een zekere hiërarchie. En om niet op de bottom van de hiërarchische structuur terecht te komen, nemen zij ook graag een wat stoere, afstandelijke houding aan. De kans voor jongeren om de dupe te worden van het onderlinge treitergedrag, is niet gering. Het is voor hen dan ook wel een must om zich daartegen met hun houding min of meer te verweren.

Maar als zij in andere situaties vrij intensief de aanwezigheid van volwassen mensen ervaren, kan die houding die zij zich min of meer ter verdediging hebben aangemeten, een probleem zijn. In die situaties moeten zij zich eigenlijk wel wat vriendelijker en meer open gaan opstellen. Echter met de in werking zijnde mobiele telefoon in de hand, is die noodzaak minder groot. Dan is dat apparaat een min of meer legitiem excuus om zich afstandelijk op te gaan stellen tegenover volwassen mensen. Natuurlijk is dat niet de enige reden dat jongeren in die situaties zo massaal en eenzijdig aandacht voor hun mobieltje hebben. Soms is dat ook werkelijk wel van wezenlijk belang. Maar in veel gevallen lijkt dat slechts insinuatie te zijn.

"Wij hebben veel vrienden", plegen jongeren te antwoorden, wanneer men vraagt waarom zij de gewoonte hebben om zo intensief met hun zogenaamde gsm-toestel bezig te zijn. "En die vrienden verwachten, ieder voor zich, wel een reactie op hun naar mij toegestuurde berichten". Dat antwoord maakt duidelijk dat er hier iets van vrees achter schuilgaat. Het kwijtraken van die vermeende vrienden is blijkbaar snel aan de orde. Dat betekent dan dat die vrienden minder goede vrienden zijn dan men veronderstelt dat zij zijn. De belangstelling voor elkaar gaat dan blijkbaar niet veel verder dan bijvoorbeeld de belangstelling van sommige mensen voor de leden van het Koninklijk Huis. Omdat die mensen eenmaal het wel en wee in de pulpliteratuur over het Koninklijk Huis zijn gaan volgen, is het voor hen ook interessant geworden hoe de ontwikkelingen met betrekking tot de leden van het Koninklijk Huis zich verder ontvouwen. Het volgen van die ontwikkelingen is dan vergelijkbaar met het lezen van het een of andere romannetje.

De druk om al die contacten te volgen, vraagt nogal van de jongeren. De nooit aflatende aandacht die dat vereist, vereist in het verlengde daarvan ook een constante mate van alertheid. En de invloed daarvan op de psyche van die jonge mensen is niet gering. Dat komt ook doordat men aldoende nogal intensief met de problemen van elkaar wordt geconfronteerd. En het gevoel dat men nooit eens klaar is met het oplossen van die problemen, zal ongetwijfeld een gevoel van stress veroorzaken. Wanneer men hen dan vervolgens zou menen te moeten gaan adviseren om eens flink te gaan ontspannen, moet men niet raar opzien dat zij dat advies geheel verkeerd interpreteren. Voor jongeren betekent het begrip "zich gaan ontspannen" immers vaak niet meer dan het opzoeken van een vorm van vermaak. Terwijl het in dit geval is bedoeld als het verminderen van de aandacht voor allerlei banaliteiten en het ontspannen van een flink deel van de spieren in het lichaam. Het eerste deel van dit advies zal dan mogelijk wel goed worden begrepen, maar het tweede deel van dit advies is voor vele mensen veel minder gemakkelijk op te volgen. Het van tijd tot tijd loslaten van de tonus op de spieren is iets wat mensen van nature wel zouden moeten kunnen, maar door de voortdurende gerichtheid op het leveren van allerhande verschillende soorten van prestaties, is dat iets wat blijkbaar opnieuw door mensen moet worden aangeleerd. Het feit dat de eigen prestaties bij een laag niveau van stress groter zijn en ook gemakkelijker plaatsvinden, is vaak ook totaal onbekend onder mensen.

Het gebruik van de mobiele telefoon heeft overigens niet alleen nadelen, maar ook grote voordelen. Voor ouders is het een erg veilig gevoel dat men er vaak á la minute achter kan komen waar kindlief zich bevindt. En voor het kind zelf is het een hele geruststelling dat het ook á la minute hulp in kan roepen als er zich vervelende situaties blijken voor te doen. In de praktijk wordt door jongeren overigens ook gauw misbreuk gemaakt van het feit dat zij altijd gemakkelijk hulp in kunnen roepen. Als zij bijvoorbeeld met de bus op weg naar huis zijn en zij moeten na afloop van de busrit nog een eindje lopen om thuis te komen, is het wel erg gemakkelijk dat zij een telefoontoestel bij zich hebben. En om daarmee even naar papa of mama te bellen om hen met de auto bij de bushalte vandaan te gaan halen. Die ouders zullen dan na een dergelijk telefoontje meestal wel niet genoeg ruggengraat hebben om zoonlief, of dochterlief er op te gaan wijzen dat zij toch werkelijk wel in staat moeten worden geacht om een eindje te gaan lopen.